شاسی موتور آسانسور | گاورنر آسانسور | پرشیا لیفت : موتور گیرلس در آسانسور چگونه عمل می کند؟
صنعت آسانسور حاصل دست رنج فعالین حوزه فناوری در طی چند صده گذشته بوده است و با تلاش های گسترده ای که صورت گرفته است. این موضوع در سال های گذشته پیشرفت های قابل ملاحظه ای داشته است. موتور گیرلس یکی از همین فناوری ها است که قریب به بیش از بیست سال است که در اغلب کشور های پیشرفته ی اروپایی از آن بهره برداری شده است.
سوای این امر در یک دهه ی گذشته استفاده از موتور گیرلس در آسانسور کاملا مرسوم و رایج شده است و به جزیی اصلی از آسانسور تبدیل شده است. موتور گیرلس مزیت های گوناگونی هم دارند که در ادامه این مقاله برای آشنایی بهتر کاربران از آنها نام خواهیم برد و دلایل محبوبیت آن را شرح خواهیم داد.
پادکست کارایی و عملکرد موتور گیرلس در آسانسور
بیشتر بدانید: قیمت فلکه هرزگرد آسانسور برند پرشیا لیفت چقدر است؟
فهرست مطالب
کارایی و عملکرد موتور گیرلس در آسانسور به چه شکلی است؟
موتور گیرلس یکی از پیشرفتهترین انواع موتورهای آسانسور است که به دلیل طراحی خاص خود، عملکرد بهینه و کارایی بالایی دارد. برخلاف موتورهای گیربکسی، این نوع موتور فاقد جعبهدنده است و بهطور مستقیم به فلکه کششی متصل میشود.
عملکرد موتور گیرلس بدین شکل است که با حذف گیربکس، باعث کاهش اتلاف انرژی، کاهش صدا و لرزش و افزایش راندمان کلی سیستم میشود. به دلیل این ویژگیها، موتورهای گیرلس معمولاً در آسانسورهای با سرعت بالا، ساختمانهای مرتفع و آسانسورهای بدون موتورخانه (MRL) استفاده میشوند.
یکی از مزایای اصلی موتور گیرلس در آسانسور، مصرف انرژی پایینتر آن است. این موتورها معمولاً از فناوری آهنربای دائمی (PM) استفاده میکنند که موجب کاهش مصرف برق و افزایش راندمان مکانیکی میشود.
همچنین، کنترل سرعت و حرکت آسانسور در موتورهای گیرلس بسیار دقیقتر است، زیرا این موتورها معمولاً با درایوهای فرکانس متغیر (VVVF) ترکیب میشوند که شتاب و توقف نرمتری را برای کابین آسانسور فراهم میکند.
این موضوع نهتنها باعث افزایش راحتی مسافران میشود، بلکه از استهلاک قطعات مکانیکی نیز میکاهد و طول عمر سیستم را افزایش میدهد.
عملکرد بیصدای این موتورها یکی دیگر از ویژگیهای مهم آنهاست. به دلیل حذف گیربکس و استفاده از سیستم مغناطیسی پیشرفته، میزان نویز و لرزش کاهش مییابد که این موضوع در ساختمانهای مسکونی و اداری از اهمیت بالایی برخوردار است.
همچنین، موتورهای گیرلس نیازی به روغنکاری ندارند که این امر باعث کاهش هزینههای نگهداری و کاهش آلودگی محیطزیست میشود.
در مجموع، موتورهای گیرلس به دلیل کارایی بالا، صرفهجویی در انرژی، عملکرد نرم و بیصدا، و نیاز کم به تعمیر و نگهداری، انتخابی ایدهآل برای پروژههای مدرن آسانسور محسوب میشوند.
اگرچه هزینه اولیه این موتورها بالاتر از نمونههای گیربکسی است، اما در بلندمدت به دلیل کاهش مصرف انرژی و هزینههای نگهداری، مقرونبهصرفهتر خواهند بود.
بیشتر بدانید: قیمت کفشک کابین آسانسور برند پرشیا لیفت چقدر است؟
قیمت موتور گیرلس در سال 1404 چقدر است؟
موتورهای گیرلس آسانسور به دلیل حذف گیربکس، راندمان بالاتر، مصرف انرژی کمتر و عملکرد بیصداتر نسبت به موتورهای گیربکسی دارند. قیمت موتور گیرلس بسته به برند، ظرفیت و سرعت آن متفاوت است.
به عنوان مثال، در سال 1404 قیمت موتور گیرلس بهران با ظرفیت ۶ نفره و سرعت ۱ متر بر ثانیه حدود ۸۹,۲۱۰,۰۰۰ تومان قیمتگذاری شده است. همچنین، موتور گیرلس متروپلاست با ظرفیت ۶ نفره و سرعت ۱ متر بر ثانیه حدود ۱۲۵,۰۰۰,۰۰۰ تومان قیمت دارد. البته این قیمت ها به علت نوسانات ارزی ثابت نیستند و قیمت ها را باید از شرکت سازنده به روز استعلام نمود.
به طور کلی، قیمت موتورهای گیرلس نسبت به موتورهای گیربکسی بالاتر است، اما با توجه به مزایایی مانند کاهش مصرف انرژی، صدای کمتر و نیاز کمتر به نگهداری، سرمایهگذاری در این نوع موتورها میتواند در بلندمدت مقرونبهصرفه باشد.
پیدایش موتور گیرلس در آسانسور از چه زمانی بوده است؟
قسمت موتور آسانسور یکی از حساس ترین قسمت های آن که در دهه ی اخیر شاهد تحولات فوق العاده ای در این زمینه بوده است. یکی از مهمترین تحولات آن طراحی و ساخت موتور گیرلس است. ایده و ساخت این موتور برای نخستین بار به وسیله ی کمپانی بزرگ و مشهور شیندلر در فاصله سال های 1997 تا 1998 میلادی به انجام رسید.
تولید این نوع موتور ها باعث جهش بزرگی در صنعت آسانسور شدند. یکی از این تحولات تغییر در سرعت کابین بود که با اختراع این نوع موتور امکان پذیر شد. با کمک گرفتن از تکنولوژی بکار رفته در این نوع موتور ها به راحتی توانستند که برای ایستادن آسانسور در طبقات مختلف تراز آن را به صورت دقیق محاسبه کنند.
انواع موتور گیرلس کدامند؟
به طور کلی انواع مختلفی از موتور گیرلس به دو نوع تقسیم می شوند که نوع اول آن درامی یا بشکه ای است که روتور موتور آن به صورت داخلی می باشد و نوع دوم تخت یا دیسکی می باشد که به صورت بیرونی می باشد.
مزیت های استفاده از موتور گیرلیس چیست؟
در آسانسور هایی که از موتور گیرلس بهره می گیرند با عنایت به این موضوع که گیربکس در آنها به طور کامل حذف شده است آمار صدمات و آسیب های وارده به مسافران آن که ناشی از خرابی های متعدد بود، کاهش یافته است و بهره وری دستگاه به طرز چشمگیری بالا رفته است.
یکی دیگر از موضوعاتی که می توان از آن به عنوان مزیت مهم این نوع موتورها یاد کرد میزان بسیار کم وزن آن به نسبت نمونه های مشابه خود است. البته با این کاهش وزن ابعاد آن نیز بسیار کوچک تر شده است که این مورد نیز در جای خود کاربرد های خاصی را می تواند داشته باشد.
از دیگر مزایای این نوع باید به صدای بسیار کم آن اشاره کرد. این موضوع بسیار مهمی برای آسانسور خصوصا برای مکان هایی آرام و بدون سر و صدا محسوب می شود. دلایل کم شدن صدا در این مدل از موتور حذف تعدادی از قطعات که در مدل های قبلی استفاده شده است می باشد.
معایب آسانسور گیرلس چیست؟
موتور گیرلس علیرغم مزایای فوق العاده ای که دارد، در کشور ایران دارای یک سری معایب است که مهمترین آنها ارزش ریالی تمام شده آن است که به طور میانگین باید گفت که دو برابر شاید بقیه ی موتور ها برای مشتری می تواند هزینه داشته باشد.
با توجه به شرایط خاص کشور ما نمی توان این اطمینان را داد که به طور دایم در بازار موجود باشند و در برخی از ماه های سال به دلیل تحریم ها و قیمت بالای آنها امکان واردات عملا وجود ندارد، همین امر نیز باعث شده است که خدمات پس از فروش آن با مشکلات جدی مواجه شود. از دیگر معایب آن عدم داشتن تجربه ی کافی در این نوع از موتور است که باعث شده است علی الخصوص در شهرستانها با استقبال زیادی مواجه نشود.
سرویس های ادواری آسانسور
این قطعات شامل گیربکس، کوپلینگ، فلایویل، هندویل و امثال آن است. هر چند که سرویس های ادواری یکی از مهمترین کارهایی است که در صنعت آسانسور باید مورد توجه باشد، اما در واقع باید گفت که موتور مذکور به دلیل استهلاک خیلی پایین نیازی به سرویس های پر خرج ندارد با عنایت به اینکه اینگونه موتور ها با شعار سازگاری با محیط زیست تولید شده اند، میزان آلودگی آنها به محیط زیست در حد بسیار پایینی قرار دارد.
در آسانسور هایی که نیاز به سرعت بالایی دارند از این نوع موتور ها استفاده می کنند چراکه مکانیسم اثر آنها بر این پایه تولید شده است که در قابل تنظیم در سرعت های مختلف باشد.
متصل شدن این نوع موتور ها با سیستم هایی که انرژی را بازیابی می کنند، باعث می شود که در اثر بالا و پایین آمدن کابین آسانسور انرژی تولید شود و این انرژی در سایر بخشهای ساختمان مصرف گردد. این مساله در جای خود باعث کاهش فوق العاده انرژی می شود.
مقایسه موتور گیرلس با موتور گیربکسی
اگر بخواهیم مقایسه ای بین این نوع از موتور آسانسور تحت عنوان موتور گیرلس داشته باشیم باید عنوان کرد که:
• در این سیستم بازدهی نهایی در حدود ۹۸ درصد می باشد که در نوع گیربکسی آن این میزان حدودا ۵۰ درصد است.
• نوع گیرلس نیازی به سرویس روغن کاری ندارد و در مقابل باید نوع دوم را روغن کاری کرد تا خراب نشود.
• موتور بدون گیربکس تحت هیچ شرایطی داغ نمی کند و بازدهی آن در شرایط پر ترافیک خیلی بالا است اما نوع گیربکسی به دلیل گرمای بیش از حد امکان توقف آن وجود دارد.
• صدای کمتر نوع بدون گیربکس در مقابل صدای زیاد مدل گیربکسی یکی دیگر از تفاوت های فاحش آنها است.
• میزان وزن و ابعاد موتور بدون گیربکس سبک و کوچک است، در حالی که مدل گیربکسی آسانسور هم دارای وزن بیشتری است و هم ابعاد بزرگتری دارد.
• با توجه به شرایط خاص موتور می توان آن را حتی بدون اتاقک مخصوص نصب کرد اما نوع دوم به دلیل حجیم بودن آن و تجهیزات زیاد نیازمند داشتن اتاقک ضروری است.
معرفی اجزای موتور گیرلس
وسایل برقی و مکانیکی به طور معمول یک سری اجزا تشکیل دهنده دارند که با مونتاژ آنها محصول نهایی تولید و روانه بازار می شود. موتور گیرلس نیز بر همین اساس در آن برای نمایش کارکرد واقعی موتور از آهن ربای قوی استفاده شده است.
پوسته موتور، هسته ی آن، بلبرینگ ها، شفت، سیستم ترمز آسانسور که شامل اهرم آزاد شونده و صفحات و لنت ها می باشند، سیم پیچ، فلکه کششی و نهایتا انکودر از دیگر قطعات تشکیل دهنده ی آن می باشند.
سوالات متداول
1. موتور گیرلس چیست و چه تفاوتی با موتور گیربکسی دارد؟
موتور گیرلس نوعی موتور آسانسور است که فاقد گیربکس بوده و مستقیماً به فلکه کششی متصل میشود. این طراحی باعث افزایش راندمان، کاهش مصرف انرژی، کاهش صدا و لرزش و افزایش طول عمر قطعات میشود. در مقابل، موتورهای گیربکسی دارای جعبهدنده هستند که باعث افزایش اصطکاک، مصرف انرژی بیشتر و نیاز به تعمیر و نگهداری دورهای میشود.
2. چرا موتورهای گیرلس مصرف انرژی کمتری دارند؟
موتورهای گیرلس معمولاً از فناوری آهنربای دائمی (PM) استفاده میکنند که تلفات انرژی را کاهش داده و بازدهی بیشتری نسبت به موتورهای القایی سنتی دارد. همچنین، این موتورها با سیستم کنترل فرکانس متغیر (VVVF) ترکیب میشوند که باعث بهینهسازی مصرف برق و کاهش هدررفت انرژی میشود.
3. آیا موتور گیرلس بیصدا کار میکند؟
بله، یکی از ویژگیهای برجسته موتور گیرلس، عملکرد بیصدا و بدون لرزش آن است. به دلیل حذف گیربکس و استفاده از تکنولوژی مغناطیسی پیشرفته، نویز و ارتعاش به حداقل میرسد، که این موضوع در ساختمانهای مسکونی و اداری از اهمیت ویژهای برخوردار است.
4. هزینه نگهداری موتور گیرلس چقدر است؟
موتورهای گیرلس نیاز به تعمیر و نگهداری کمتری دارند، زیرا فاقد قطعاتی مانند گیربکس و روغنکاری دورهای هستند. این موضوع باعث کاهش هزینههای سرویس و افزایش طول عمر موتور میشود. البته، به دلیل فناوری پیشرفته، در صورت خرابی هزینه تعمیرات ممکن است بیشتر باشد.
5. آیا موتور گیرلس برای تمام آسانسورها مناسب است؟
موتورهای گیرلس بیشتر برای آسانسورهای پرسرعت، ساختمانهای مرتفع و آسانسورهای بدون موتورخانه (MRL) مناسب هستند. در ساختمانهای کمارتفاع با تعداد توقفهای محدود، موتورهای گیربکسی ممکن است از نظر هزینه اولیه گزینه بهتری باشند.
6. آیا قیمت موتور گیرلس از موتور گیربکسی بالاتر است؟
بله، قیمت اولیه موتورهای گیرلس بالاتر است، اما با توجه به مصرف انرژی کمتر، کاهش هزینههای نگهداری و عملکرد نرمتر، در بلندمدت میتوانند هزینههای کلی را کاهش دهند و از نظر اقتصادی مقرونبهصرفهتر باشند.
7. طول عمر موتور گیرلس چقدر است؟
به دلیل راندمان بالا و کاهش استهلاک قطعات، موتورهای گیرلس معمولاً طول عمر بیشتری نسبت به موتورهای گیربکسی دارند. در صورت استفاده صحیح و انجام سرویسهای دورهای، این موتورها میتوانند تا ۲۰ سال یا بیشتر دوام داشته باشند.